Nieuws Inkomen - AIP

Vereenvoudigde WIA-regeling 60-plus: 6 aandachtspunten - AIP

Een (zeer) grote kans maken op een WGA-uitkering voor een werknemer van 60-plus die door ziekte al twee jaar niet aan het werk is? Dit is in het kort wat een werkgever kan verwachten van de vereenvoudigde WIA-beoordeling die UWV tegenwoordig aanbiedt voor 60-plussers. Na twee jaar vergeefs re-integreren klinkt dit voor veel werkgevers waarschijnlijk als een aantrekkelijke optie. Helemaal omdat de kosten voor de overheid zijn, want die brengt de uitkering bij wijze van uitzondering níet bij werkgevers in rekening via de Whk-premie.

Toch doen werkgever en werknemer er verstandig aan om alle plussen en minnen op een rij te zetten voor ze samen voor deze route kiezen. Er al te snel op voorsorteren is hoe dan ook onverstandig. Waarom? Dat lees je hieronder.

 

1. De regeling is niet bedacht voor werkgevers

UWV kan de vereenvoudigde beoordeling tussen 1 oktober 2022 en 1 januari 2024 toepassen als werkgever en werknemer hier allebei mee akkoord gaan. De regeling is echter niet zozeer bedacht om het werkgevers en werknemers makkelijker te maken. Het belangrijkste doel is het UWV te ontlasten. Deze instantie heeft door een tekort aan verzekeringsartsen grote moeite om zieke werknemers tijdig te beoordelen. De oplopende achterstanden maken het noodzakelijk om veel WIA-uitkeringen op voorschot te verstrekken. Dat is ongewenst. De regeling houdt in dat UWV bij de WIA-beoordeling van een 60-plusser geen verzekeringsarts meer betrekt en alleen een arbeidsdeskundige inschakelt. Dit maakt capaciteit vrij voor andere beoordelingen, maar betekent ook dat UWV de medische mogelijkheden en beperkingen van de 60-plusser niet kan beoordelen. Is deze ten tijde van de beoordeling niet aan het werk? Dan krijgt hij vrijwel zeker een uitkering toegekend.

 

2. Te snel achteroverleunen is niet verstandig

Stel dat je klant op dit moment een langdurig zieke werknemer van 60 jaar of ouder in dienst heeft. Wat hij dan zeker niet moet doen is achteroverleunen met de gedachte dat een WGA-uitkering na twee jaar zeker is. UWV toetst nog steeds of werkgever en werknemer voldoende inspanningen hebben geleverd. En de werkgever kan een loonsanctie krijgen als dit niet zo is. Deze moet dan alsnog de vereiste inspanningen leveren en in de tussentijd het loon blijven doorbetalen. Deze sanctie kan tot een jaar duren. Geen fijn vooruitzicht, als je bedenkt dat een zieke werknemer al gauw 2,5 keer zo duur is als normaal. Goed om te weten: heeft een werknemer genoeg mogelijkheden om alsnog gedeeltelijk aan het werk te komen, en kan hij daarmee minstens 65% van zijn oude loon verdienen? Dan krijgt hij ook bij de vereenvoudigde beoordeling geen WIA-uitkering.

 

3. Mogelijkheden benutten is voor iedereen beter

Slimmer dan achteroverleunen is uiterlijk aan het begin van het tweede ziektejaar arbeidsdeskundig advies inwinnen. Kan de werknemer misschien nog wel ander werk doen? En is passend werk te vinden in de eigen organisatie, of is het wellicht beter om (ook) daarbuiten te kijken? Doe je klant én diens werknemer een plezier, laat dit goed in kaart brengen. Zo verkleint de werkgever namelijk de kans op een loonsanctie (zie punt 2). Kan de werknemer langs deze weg ongeveer hetzelfde blijven verdienen? Dan is hij bovendien beter af dan met een uitkering. Die laatste ligt namelijk minstens 25% lager dan het laatstverdiende loon. Bij reële mogelijkheden vinden de meeste mensen het prettiger om werk en collega’s én een eigen inkomen te hebben.

Tip: zorg dat de werknemer de plussen en minnen van de vereenvoudigde WIA-beoordeling goed overziet. Het Register Specialistisch Casemanagement heeft een beslishulp met 6 aandachtspunten voor werknemers gepubliceerd.

 

4. Nu is niet het moment om mensen snel los te laten

Er zijn voor werkgevers nog meer redenen om zich ervoor in te spannen om een zieke 60-plusser weer aan de slag te krijgen. Zo is het op de huidige krappe arbeidsmarkt waarschijnlijk niet zo eenvoudig om een vervanger te vinden. Dit kan nog lastiger worden als je klant in zijn omgeving te boek komt te staan als een werkgever die mensen (te) gemakkelijk afschrijft. Juist in een krappe arbeidsmarkt is een positief imago belangrijk: werknemers hebben de banen en de werkgevers voor het uitkiezen. Blijft je klant een tijd lang zitten met een onvervulde vacature, dan kost dat omzet. Ook neemt de druk op collega’s toe en daarmee het risico dat zij op hun beurt ziek uitvallen.

 

5. Als het toch niet lukt: goede financiële voorlichting

Stel dat het toch niet lukt om de werknemer weer aan de slag te krijgen. Betekent dit dat hij helemaal niet werkt, dan is zoals gezegd de kans op een uitkering groot. Toch is het ook dan belangrijk om zorgvuldig álle inkomensgevolgen uit te zoeken, anders kan de werknemer voor vervelende verrassingen komen te staan. Moet hij het bijvoorbeeld met alleen de uitkering van UWV doen, of kan hij aanspraak maken op een WIA-aanvullingsverzekering? En loopt zijn pensioenopbouw volledig door als hij zijn baan verliest en er dus geen premiebetaling meer plaatsvindt?

Tip: zorg dat de antwoorden op deze vragen al aan het begin van het tweede ziektejaar in beeld zijn. Dat is handig om te vergelijken met de optie van ander werk in de eigen organisatie of bij een andere werkgever.

 

6. Bij WIA-instroom: zorgvuldig administreren

Volgens een Kamerbrief van 28 april financiert UWV álle WGA-uitkeringen van 60-plussers uit de periode 1 oktober 2022 - 1 januari 2024 uit het Arbeidsongeschiktheidsfonds (Aof). Dit betekent dat deze uitkeringen niet worden toegerekend aan individuele werkgevers, ongeacht de vraag of de vereenvoudigde of de normale WIA-beoordeling is gevolgd. Ben je een middelgrote of grote werkgever (25x de gemiddelde loonsom of hoger)? Dan is het belangrijk om twee jaar na WIA-instroom te kunnen controleren of de werknemers in kwestie niet per ongeluk tóch aan je zijn toegerekend via de Whk-premie. De premievaststelling bij UWV en de Belastingdienst verloopt helaas niet altijd vlekkeloos. En de uitzondering voor 60-plussers die nu door de vereenvoudigde WIA-beoordeling ontstaat, maakt de kans op vergissingen niet kleiner. Bereid de Whk-controles van 2024 en 2025 dus tijdig voor, administreer WIA-instroom van 60-plussers zorgvuldig.

 

Zorg dat je klant deskundig advies krijgt

De vereenvoudigde WIA-beoordeling vraagt om zorgvuldige afwegingen. Heeft een van je klanten te maken met langdurige ziekte van een 60-plusser? Zorg dan voor goede ondersteuning en advies.