De WIA-keuring: de aandacht waard, ook als hij nog ver weg is

Een langdurig zieke werknemer wordt normaal pas na bijna 2 jaar gekeurd voor de WIA. Het duurt dus echt wel even voor het zover is. Toch kunt u als adviseur uw klanten een grote dienst bewijzen door al vroeg bij de WIA-keuring stil te staan. Kennis van de keuringseisen helpt werkgevers om de re-integratie goed vorm te geven, alle verplichtingen na te leven en op de juiste punten deskundige ondersteuning in te schakelen.

Streven naar een positief re-integratietraject

Uw klant is als werkgever verantwoordelijk voor de begeleiding van zieke werknemers. Hier horen allerlei verplichtingen bij. Goede voorbereiding op de keuring voor de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) is er daar een van. Maar er zijn meer redenen om u samen in het proces rond de WIA-aanvraag te verdiepen. Naarmate uw klant meer weet over wat er bij dit eindpunt gebeurt, is hij beter in staat om op het juiste moment deskundigen in te schakelen. Dit vergroot sterk de kans op een positief traject voor re-integratie. Zo voldoet uw klant niet alleen aan alle regels, maar weten hij en de werknemer ook zeker dat alle kansen zo goed mogelijk worden benut.

De werknemer wijzen op de inkomensrisico’s

Aan het begin van de re-integratie al stilstaan bij de WIA-keuring klinkt misschien als ver op de zaken vooruitlopen. Toch is dat niet zo. Het is belangrijk dat uw klant zieke werknemers duidelijk maakt wat er bij hun re-integratie op het spel staat. Veel werknemers (en werkgevers) hebben geen zicht op de inkomensrisico’s, terwijl die heel bepalend kunnen zijn voor hun opstelling. 2 zaken waar uw klant werknemers op kan wijzen:

Bij minder dan 35% inkomensverlies bestaat er geen recht op een WIA-uitkering, maar is (onder voorwaarden) wel ontslag mogelijk. Op die manier kan een werknemer zomaar in de WW terechtkomen. Kan hij in de eerste 2 ziektejaren deels weer (of nog) werken, maar is de eigen functie niet haalbaar? Dan is deze regel een goede reden om een andere functie of andere werkgever te overwegen. Na uiterlijk 1 jaar is dit hoe dan ook verplicht. Tip: arbeidsdeskundig advies helpt om de opties scherp te krijgen.
Wél instromen in de WIA betekent dat er altijd minstens 25% inkomensverlies overblijft. De uitkeringen bieden deels compensatie, maar 75% van het laatstverdiende loon is het maximum. En er is nog veel meer financiële schade mogelijk. Een werknemer kan zelfs terugvallen naar bijstandsniveau. Alle reden om zich in te spannen voor werkhervatting!

Rekening houden met kwaliteitstoets re-integratie

Wat werkgever en werknemer ook moeten weten, is dat UWV pas aan een keuring begint nadat het de re-integratie-inspanningen heeft beoordeeld. De uitkeringsinstantie kijkt hiervoor naar de twee jaren waarin de werkgever verplicht het loon doorbetaalt en de werknemer weer aan de slag moet zien te krijgen. Is de kwaliteit van de inspanningen onvoldoende of kan UWV die door een onvolledig verslag niet goed beoordelen? Dan volgt uitstel van de keuring en verlenging van de verplichtingen (‘loonsanctie’). Wie geen rekening houdt met deze spelregel, kan voor nare verrassingen komen te staan.

Waken voor interpretatiemissers medisch advies

Ook goed om uw klant op te wijzen: adviezen van de bedrijfsarts blindelings opvolgen is niet verstandig. Bij toetsing van de inspanningen vormt een verzekeringsarts van UWV zijn eigen oordeel over de mogelijkheden van de werknemer. Wijkt dit af van het advies van de bedrijfsarts in de eerste 2 ziektejaren, dan kan uw klant een loonsanctie krijgen. De overheid wilde het oordeel van de bedrijfsarts per 1 september 2021 leidend maken, maar door val van het kabinet en de lange formatie is dit plan voorlopig geparkeerd. Ook als het uiteindelijk alsnog doorgaat, blijft de werkgever eindverantwoordelijk voor passende re-integratie. Uw klant moet dus altijd kritisch blijven meedenken, of beter nog: een deskundige inschakelen die dit voor hem doet. Ondersteuning van een professionele casemanager beperkt de kans op interpretatiemissers. Zo’n specialist weet hoe hij moet doorvragen als het advies van de bedrijfsarts niet 100% helder is.

Alert zijn op optie vervroegde keuring

Een goede casemanager komt ook in actie als de bedrijfsarts helemaal geen mogelijkheden ziet voor werkhervatting. Cruciaal is dan of deze situatie nog kan verbeteren. Is dit volgens de arts niet zo, dan is een vervroegde WIA-aanvraag een optie. Dit kan al na 3 weken ziekte. Bij toekenning krijgt de werknemer 10 weken na de aanvraag een uitkering volgens de Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA). Deze bedraagt 75% van het laatste loon vóór hij ziek werd. Uw klant mag de loondoorbetaling vervolgens gedurende de rest van de eerste twee jaar met dit bedrag verminderen. Het is wel belangrijk om deze route zorgvuldig te overwegen. Vervroegd WIA aanvragen kan maar één keer. Nee blijft dus nee, ook als de situatie later verder verslechtert. Let op dat uw klant ook niet te lang te wacht: na week 68 is vervroegd aanvragen niet meer mogelijk.

De werknemer ondersteunen bij de aanvraag

Doen werkgever en werknemer er alles aan, maar lukt het niet om hem (volledig) aan de slag te krijgen? Dan komt na ongeveer 1,5 jaar de WIA-aanvraag in zicht. Een belangrijke stap, die uw klant tijdens het gehele re-integratieproces voorbereidt. Hij moet samen met de werknemer de re-integratie evalueren en een zo compleet mogelijk dossier samenstellen. De bedrijfsarts levert medische stukken aan. Vanwege de privacy doet hij dit rechtstreeks bij de werknemer. Die laatste moet (uiterlijk in week 93) zelf de WIA-aanvraag indienen. Adviseer uw klant om de werknemer hier goed bij te begeleiden of te zorgen voor ondersteuning van professionals. Fouten zijn snel gemaakt en komen meestal voor rekening van de werkgever.

De werknemer voorbereiden op de keuring

Zorg ook dat de werknemer weet hoe de keuring verloopt en wat hij moet meebrengen. Goede informatie over zijn behandeling en/of medicatie is van groot belang voor de uitkomst! De eerste stap is beoordeling door een verzekeringsarts van UWV: kan de werknemer nog werken? Vindt de arts van wel, dan volgt beoordeling door een arbeidsdeskundige. Deze gaat na welk werk de werknemer nog zou kunnen doen, en wat hij daarmee zou kunnen verdienen (‘verdiencapaciteit’). Het inkomensverlies bepaalt of de werknemer recht heeft op een WIA-uitkering en zo ja, welke dat is. In alle gevallen is onder voorwaarden ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid mogelijk.

Overzicht: mogelijke uitkomsten WIA-keuring

Inkomensverlies

Uitkering

Omvang uitkering

< 35%

Geen

35%-80%

> 80%, maar kans op herstel

WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten)

Afhankelijk van situatie:

Loongerelateerde uitkering: 75% laatst verdiende loon
Loonaanvullingsuitkering
- Benutting 50-100% verdiencapaciteit: 70% laatste loon min 70% verdiencapaciteit
- Benutting 100% verdiencapaciteit: 70% laatst verdiende loon min 70% verdiensten
Vervolguitkering: afhankelijk van inkomensverlies 50,75% van het wettelijk minimumloon of minder, plus eventueel een toeslag

> 80%, geen kans op herstel

IVA (Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten)

75% laatst verdiende loon

Regel ondersteuning door deskundigen

Duizelt het uw klant van alle aandachtspunten? Dat is beslist geen schande. Ziekte en arbeidsongeschiktheid zijn de laatste jaren steeds meer het terrein geworden van specialisten. Gelukkig zijn er allerlei manieren om zulke deskundigen in te schakelen. Bijvoorbeeld via u, of via de arbodienstverlener of verzuimverzekeraar van uw klant. Ondersteuning door professionele casemanagers is een standaard onderdeel van het Aegon MKB Verzuimplan. Binnen het Aegon Gezond Werkplan is het een optie waar uw klant voor kan kiezen als hij een verzuimverzekering afsluit. Zorg dat uw klant dit op zijn minst overweegt, want een goede casemanager verdient zichzelf ruimschoots terug.

Enthousiast over deze blog?

Lees ook: Uitslag WIA-keuring: 5 scenario’s om werkgevers op voor te bereiden en wijs uw klant op de werkgeversversie. Help hem om goed beslagen ten ijs te komen!