Ken uw klant: Customer Due Diligence bij Hypotheken

Identificatie

Om de identiteit te kunnen vaststellen, levert de klant minimaal de onderstaande gegevens aan: 

• Gegevens zoals deze op het identiteitsbewijs staan: 
  • alle officiële voornamen 
  • geboorte achternaam  
  • eventuele gehuwde achternaam 
• Woonadres, postcode en woonplaats 
• Geboortedatum 
• Het soort identiteitsbewijs 
• Het nummer van het identiteitsbewijs 
• De datum en plaats van uitgifte van het identiteitsbewijs 

Deze gegevens vragen we ook op: 

• Initialen 
• Geslacht 
• Geldigheidsdatum van het identiteitsbewijs 
• E-mailadres 
• Telefoonnummer 
• Land waar klant de belastingplichtig is.  
• Indien van toepassing, een verklaring dat de klant niet belastingplichtig is in de V.S. 
• Als de klant wordt vertegenwoordigd: een schriftelijke volmacht 

Verificatie: hierbij controleert u of de door de klant opgegeven identiteit overeenkomt met de werkelijke identiteit. Het checken van de opgegeven identiteit doet u aan de hand van onderstaande bronnen. 

Verificatie

Documenten die gebruikt kunnen worden voor de verificatie van de identiteit: 

• geldig Nederlands paspoort; 
• geldige Nederlandse identiteitskaart;  
• geldig EU- of EER paspoort; 
• geldige identiteitskaart die is afgegeven door het daartoe bevoegde gezag in een andere lidstaat en is voorzien van een pasfoto en de naam van de houder; 
• diplomatiek- of dienstpaspoort; 
• niet-Nederlands paspoort voorzien van een verblijfsaantekening. 

Goed om te weten: u bent verplicht een kopie van het legitimatiebewijs mee te sturen bij de aanvraag. Hierbij moet het BSN-nummer onzichtbaar zijn gemaakt. Maakt u gebruik van brondata? Dan halen wij de BRP-data op bij uw brondata-leverancier. 

Aandachtspunten

Aandachtspunten bij het beoordelen op echtheid van identiteitsdocumenten  

• Heeft het document een foto van de persoon die het document gebruikt? 
• Komen de gegevens in het document, zoals lengte, leeftijd, geslacht, kleur ogen en nationaliteit, overeen met de persoon die het document gebruikt? 
• Kent de persoon de gegevens die vermeld staan in het document? Bijvoorbeeld de plaats en datum van afgifte en reisstempels. 
• Is het document nog geldig? Controleer de geldigheidsdatum. 
• Ziet de foto op het document er goed uit? Is deze vrij van beschadigingen? 
• Is de handtekening echt? Als de handtekening van de persoon op verschillende documenten voorkomt, vergelijk deze dan. 
• Betreft het hetzelfde handschrift? Bij twijfel vraagt u de persoon om in uw bijzijn een handtekening te zetten. 
• Is het document duidelijk leesbaar? 
• Zijn de kleuren en patronen, zichtbaar op het document, helder en scherp? 
• Zijn plaatsnamen, landen en overige woorden in het document correct gespeld? 
• Is het document vrij van eigenhandige bijschrijvingen en/of veranderingen? 
• Klopt de bladzijdenummering? 
• Als de bladzijden zijn voorzien van een documentnummer, komt dit dan overeen met het documentnummer dat in de houderpagina staat vermeld? 
• Zien de bladzijden er verder goed uit? Dus geen loszittende of geplakte bladzijden. 
• Zien de echtheidskenmerken er goed en betrouwbaar uit? 

Waar komt het geld van de klant vandaan? 

Herkomst van middelen onderscheiden we in twee categorieën: 

• Geld dat wordt gebruikt voor het betalen van de maandelijkse hypotheeklast van rente en/ of aflossing. Deze inkomsten komen vaak uit bronnen als salaris, winst uit een onderneming of een uitkering. 
• Geld wat wordt gebruikt bij voor de aankoop van de woning of het betalen van zaken naast de reguliere hypotheeklast. Denk hierbij aan inbreng van eigen middelen bij de notaris of het doen van een extra aflossing. 

In beide situaties willen wij zeker weten dat het geld uit een betrouwbare bron komt. Wij vragen hier altijd een verklaring over op het klantbeeldformulier en in bepaalde gevallen om een aanvullend bewijsstuk.  

Bepaalde bronnen brengen meer risico's met zich mee. Bijvoorbeeld als de eigen middelen afkomstig zijn uit het buitenland of uit cryptovaluta of de klant actief is in een verhoogd risico branche/sector en daar hun inkomsten verdient. We vragen u hierbij alert te zijn.  

Voorbehouden die wij eventueel kunnen opvragen ter verklaring of onderbouwing: 

• Spaargeld: kopie meest recente jaaroverzicht van de spaarrekening. 
• Beleggingsrekening: kopie beleggingsoverzicht. 
• Cryptovaluta: kopie wallet met aan- en verkoop van de cryptovaluta, transactieoverzicht plus de overboeking van de wallet naar de betaalrekening of afschrift van de betaalrekening waar de overboeking uit de wallet op zichtbaar is. 
• Onroerend goed: nota van de afrekening van de notaris of een verkoopcontract. 
• Zakelijke rekening bij ondernemers: jaarverslag, rekeningafschriften met geldstroom van zakelijke rekening naar privérekening, aangifte inkomstenbelasting. 
• Schenking: schenkingsovereenkomst, afschrift met geldstroom van schenker naar ontvanger. 
• Lening: leningsovereenkomst, afschrift met geldstroom van uitlener naar de ontvanger. 
• Erfenis: akte van erfrecht of testament, akte van overlijden, afschrift met geldstroom naar erfgenaam. 
• Extra salaris zoals een bonus: salarisspecificatie, afschrift met storting bonus.  
• Lijfrente: uitkeringsbrief, afschrift met geldstroom uitkering. 

Past de opbouw van het vermogen bij het klantbeeld? 

Controleer bijvoorbeeld of de hoogte van het bedrag past bij de situatie van de klant. Denk hierbij aan de verhouding tussen inkomen, beroep, leeftijd en het totale vermogen. Let hierbij op transacties of beleggingen die in omvang of aard ongebruikelijk zijn voor de klant. Vraag u bijvoorbeeld af of: 

• de herkomst van middelen plausibel is in relatie tot het klantbeeld; 
• de aangeleverde bewijsstukken en de verklaring van de klant voor de herkomst van middelen voldoende betrouwbaar zijn; 
• er een verhoogd risico van toepassing is. Bijvoorbeeld door de branche of sector waarin de klant actief is. Komen de middelen uit crypto of hebben de middelen een link met een verhoogd risicoland? 

Voorbehouden die wij eventueel kunnen opvragen ter verklaring of onderbouwing: 

• Beleggingsrekening: kopie beleggingsoverzicht. 
• Cryptovaluta: kopie wallet met aan- en verkoop van de cryptovaluta, transactieoverzicht plus de overboeking van de wallet naar de betaalrekening of afschrift van de betaalrekening waar de overboeking uit de wallet op zichtbaar is. 
• Schenking: schenkingsovereenkomst, afschrift met geldstroom van schenker naar ontvanger. 
• Extra salaris zoals een bonus: salarisspecificatie, afschrift met storting bonus.  

Is de klant actief in potentiële hoog risicobranche- of sectoren? 

• Zoals ondernemingen waarin veel contant geld in omloop is en/of waar een verhoogd risico bestaat op witwassen. Denk hierbij aan geldtransactiekantoren, geldwisselkantoren, grenswisselkantoren, gokhallen, autohandel, horeca, kunstgaleries, paardenhandel, projectontwikkeling, handel in onroerend goed, wasserettes, belhuizen en gsm-shops, nagelstudio’s, coffeeshops, exploitanten van relaxbedrijven of seksindustrie, juweliers en diamantairs. 
• Liefdadigheidsinstellingen en non-profit instellingen zonder monitoring of toezicht.  
• Internationale correspondent banking diensten en internationale private banking activiteiten. Deze ondernemingen worden door internationaal erkende en betrouwbare bronnen beschouwd als een hoger risicodienst. 
• Handel en levering van bankbiljetten en edelmetalen. 
• Handel in commercieel vastgoed zonder dat de klant ondernemer is. 
• Online banking diensten, prepaid, debet- of cadeaukaarten, virtuele betaalmiddelen, private investment en trusts waarbij de anonimiteit bevorderd wordt. 
• De klant maakt gebruik van producten of services die kunnen leiden tot anonimiteit of tot onduidelijke informatie over onderliggende klanttransacties. Denk hierbij aan aandelen aan toonder- of omnibusrekeningen. 

Goed om te weten: naast eventueel onderzoek naar de klant doen wij ook CDD-onderzoek naar de onderneming zelf. Bijvoorbeeld of er sprake is van een (onnodig) complexe structuur. Heeft een onderneming verschillende lagen? Dan is het belangrijk dat dit goed onderbouwd wordt en gedocumenteerd is. Dit onderzoek kan een aantal extra dagen tijd in beslag nemen. 

Voorbehouden die wij eventueel kunnen opvragen ter verklaring of onderbouwing:  

• Specifieke verklaring van de klant, jaarrapportages van de Holding B.V., Werkmaatschappij of beide ondernemingen.  
• In het geval een hoger sectorrisico, bijvoorbeeld in de horeca, kunnen wij een verklaring voor cash-activiteiten opeisen. 
• Voor de verheldering van een bedrijfsstructuur: verklarend organogram. 

Zijn er derde partijen bij betrokken?  

Als er sprake is van volmacht, controleer dan bijvoorbeeld of de volmacht notarieel tot stand is gekomen. Is de volmacht ook vrijwillig? Check of de klant niet wordt gestuurd en dat ze snappen waarmee ze bezig zijn. Wees ook alert op derde partijen die bijvoorbeeld betrokken zijn bij een schenking of lening. Is de relatie met de klant logisch en verklaarbaar? Denk hierbij aan een schenking van ouders aan hun kind versus een schenking van een onbekende derde. Hetzelfde geldt voor een lening. Een familieband is logischer en eenvoudiger te verifiëren dan een lening van een vreemde. Vertrouwt u het niet? Vraag dan door en verzoek om aanvullende verklaringen en/of bewijsstukken. 

Voorbehouden die wij eventueel kunnen opvragen ter verklaring of onderbouwing:  

• Schenking: schenkingsovereenkomst, afschrift met geldstroom van schenker naar ontvanger. 
• Lening: leningsovereenkomst, afschrift met geldstroom van uitlener naar de ontvanger. 
• Erfenis: akte van erfrecht of testament, akte van overlijden, afschrift met geldstroom naar erfgenaam. 

Het checken van klantgebonden risico-indicatoren 

Naast de bovengenoemde screening van de klant heeft het inventariseren en analyseren van klantgebonden risico-indicatoren ook betrekking op verhoogde risico's ten aanzien van onder andere: 

• Herkomst van middelen; 
  • Wat is de herkomst van de middelen? Is deze duidelijk en verklaarbaar? 
  • Hoe is de klant in staat geweest de benodigde middelen op te bouwen. Is dit logisch? 
  • Heeft de herkomst van de middelen een link met een FATF/EU hoog risicoland of geografische risico-indicator? 
  • Als de klant ondernemer is: is het duidelijk waar de ondernemer uiteindelijk zijn geld vandaan haalt? 
  • Is er sprake van een verhoogd risico, bijvoorbeeld als de klant een PEP is? Dan wordt onderzoek gedaan naar de opbouw van het vermogen van de klant dat gebruikt wordt. 

• De branche/sector waar de klant in actief is. Denk hierbij aan bepaalde ondernemingen waarin veel contant geld in omloop is of waar een verhoogd risico bestaat op witwassen, zoals: 
  • geldtransactiekantoren, geldwisselkantoren, grenswisselkantoren, gokhallen, autohandel, horeca, kunstgaleries, paardenhandel, projectontwikkeling, handel in onroerend goed, wasserettes, belhuizen en gsm-shops, nagelstudio’s, coffeeshops, exploitanten van relaxbedrijven of seksindustrie, juweliers en diamantairs. 
  • Liefdadigheidsinstellingen en non-profit instellingen zonder monitoring of toezicht.   
  • Dienstverlening in internationale correspondent banking diensten en internationale private banking activiteiten. Deze ondernemingen worden door internationaal erkende en betrouwbare bronnen beschouwd als een hoger risicodienst.  
  • Handel en levering van bankbiljetten en edelmetalen.  
  • Online banking diensten, prepaid, debet- of cadeaukaarten, virtuele betaalmiddelen, private investment en trusts waarbij de anonimiteit bevorderd wordt.

• De bedrijfs- of ondernemingsstructuur van een klant die ondernemer is: 
  • Meestal maakt een bv deel uit van een groep bv’s of nv’s of zelfs van een buitenlandse groep of juridische entiteit. Hoe meer juridische entiteiten er zijn, hoe breder de vertakkingen worden. Hiermee wordt de onderlinge samenhang steeds onduidelijker en neemt de mogelijkheid op witwassen of andere dubieuze praktijken toe. Daarom leidt een complexe en moeilijk verklaarbare bedrijfsstructuur tot een hoger risico en dus nader onderzoek. 

• Overige risico's, bijvoorbeeld met betrekking tot gedrag van de klant: 
  • Klant die moeilijk doet of onjuiste of onvolledige informatie voor CDD-onderzoek aanlevert. Of waarbij aan de juistheid wordt getwijfeld van de informatie of volledigheid daarvan. 
  • Druk vanuit de klant over een snelle afhandeling van de acceptatie, zonder dat hier een goede reden voor is. 
  • Klant is een bekende crimineel of heeft zakelijke of persoonlijke relaties met een crimineel. 
  • Klant doet niet moeilijk over hoge afsluit-, aflossings-, of bijkomende kosten. 
  • Voor acceptatie een overmatige belangstelling voor de mogelijkheden om vervroegd af te lossen. 
  • Inkomen wat niet in verhouding staat tot leeftijd, ervaring, functie en/of branche. 
  • Het vertonen van onregelmatig, grillig of uitzonderlijk gedrag dat opvalt. 
  • Continu overleg met een onbekende derde. Dit kan een indicatie zijn dat een klant niet namens zichzelf handelt.