“Een financieel advies over duurzaam wonen blijft een gok. Hier valt nog zoveel te winnen.”
De torenhoge energieprijzen, het veranderende klimaat en de stijgende hypotheekrentes zorgen voor een omslag in de woningbranche. Verduurzamen en verbouwen lijken populairder dan ooit. Maar is dat ook zo? En wat betekent dat voor de rol van financieel adviseurs? We spraken hierover met Geurt van Kooten, eigenaar van Van Kooten Financiële Raadgevers.
Hoe denk jij over duurzaamheid en duurzaam leven?
“Mijn bewustwording rondom duurzaamheid is geprikkeld door mijn kinderen. Zij zijn er echt mee bezig en spreken mij ook wel eens aan op mijn gedrag. Mijn vrouw en ik zijn mede daarom elektrisch gaan rijden. Door hen ben ik ook minder vlees gaan eten. Het vlees dat ik wel eet, koop ik niet meer in de supermarkt. Ook koop ik steeds vaker kleding die verantwoord en duurzaam is geproduceerd. Daar denk ik wel beter over na. Ik leef nu wel duurzamer dan een paar jaar geleden, toen de impact van je levensstijl nog niet zoveel uitmaakte.”
En hoe ga je hier beroepsmatig mee om?
“In 2019 wilde ik daar samen met een aangesloten partner al bewuste stappen in zetten. We zetten toen energiebespaarpartner.nl op. Via dit platform wilden we mensen adviseren over duurzaamheid en energiebesparende maatregelen. En hen koppelen aan partijen die deze maatregelen konden realiseren. Toen waren we denk ik net te vroeg, want mensen pikten het nog niet op. We hebben het uiteindelijk niet doorgezet, hoewel ik nog altijd denk dat er hier kansen liggen binnen de woningbranche.”
Waarom denk je dat?
“Wat ik destijds al merkte, en nu nog steeds, is dat adviseren en uitvoeren soms ver uit elkaar liggen. Een financieel advies over verduurzamen bij de aankoop of verbouwing van een woning, blijft toch vaak koffiedik kijken. Dit heeft verschillende redenen. Zo is de doorlooptijd waarbinnen de hypotheek rond moet zijn i.v.m. ontbindende voorwaarden vaak te kort om een goede inspectie te kunnen (laten) doen. In deze periode blijkt het vaak niet mogelijk voor de klant om passende offertes van partijen te krijgen. Kijk maar naar de zonnepanelenmarkt. Het duurt soms weken, zo niet maanden, voordat je aan de beurt bent. Zoveel tijd hebben mensen niet. Dus ga je bij de financieringsaanvraag uit van een kostenraming. Dan kan de praktijk wel eens vies tegenvallen.”
Waar ligt dan het probleem volgens jou?
“Het probleem is dat gat tussen theorie en praktijk. Dat sluit niet op elkaar aan. In ons advies wijzen we op energiebesparende mogelijkheden en geven we een schatting van de kosten. Maar vaak weten we nog niet concreet wat het bedrag precies gaat zijn. Het is lastig om van een afstand – en als leek, want dat ben ik op dat vlak – in te schatten wat er precies gedaan moet worden, wat dat dan oplevert en wat de kosten zijn. We roepen bijvoorbeeld allemaal dat zonnepanelen € 9.000,- kosten, maar dat gaat natuurlijk niet altijd op. Als mensen daarvan uitgaan en het wordt twee keer zoveel, dan zijn ze – terecht – teleurgesteld. Dan moet er meer eigen geld worden aangebroken. Of het stukje duurzaamheid moet toch maar even wachten.”
Het is dus gokken?
“Ja eigenlijk wel. Je kunt uitgaan van een gemiddelde, maar dan blijkt iets bijvoorbeeld drie keer zoveel te kosten. Omdat er bijvoorbeeld speciale kozijnen nodig zijn. Dat weet je vaak niet vooraf. Wat je ook voor bedrag meeneemt, het blijft altijd natte vingerwerk. Maar iemand langs sturen voor gedegen advies en een concrete offerte, daar is geen tijd voor. Het komt dus vaak genoeg voor dat er een bedrag is meegenomen, waarvoor men maar de helft kan doen. Waar begin je dan? Theorie versus praktijk is dus nog wel een dingetje.”
Zie jij nog kansen in de markt om dit gat te dichten?
“Ik denk dat hier inderdaad nog wel kansen liggen. Zo zouden geldverstrekkers eens anders kunnen gaan kijken naar een bouwdepot. Bijvoorbeeld door middel van een speciaal ontwikkeld formulier met vragen die relatief makkelijk te beantwoorden zijn. En vaste punten en berekeningen, waar een reële kosteninschatting uitkomt. Op basis van zo’n formulier kun je een budget bepalen. Doe daar 10% marge bovenop en reserveer dat bedrag in een bouwdepot. Bij de ene verstrekker is dat nu een half geldig, bij de andere tot twee jaar. Zorg dan dat de klant dit bijvoorbeeld standaard twee jaar kan activeren, zonder dat dit tussentijds iets kost.* Dan heeft de koper de tijd en vooral de rust om zich goed in alle duurzame maatregelen te verdiepen.”
Merk je dat klanten wel bewuster kiezen voor verduurzamen of verbouwen?
“Een deel van onze klanten kiest voor verduurzamen uit intrinsieke motivatie. Maar als puntje bij paaltje komt, hoe principieel zijn mensen dan? De meerderheid van onze klanten kiest voor verduurzamen omdat het uiteindelijk geld oplevert. Een goed geïsoleerde woning verkoopt makkelijker. Plus de energieprijzen zijn enorm hoog nu, dus je wint daar ook echt wat mee. Uiteindelijk is geld toch vaak de doorslaggevende factor.”
Kun je een voorbeeld geven?
“Soms willen klanten een lening bij een duurzame ‘groene’ bank. Als de rente bij een andere geldverstrekker dan lager blijkt, kiezen ze toch vaak daarvoor. Maar is dat zo erg? Ik zeg altijd tegen klanten: met het bedrag dat je overhoudt, kun je veel meer dírecte invloed uitoefenen. Bijvoorbeeld door anders boodschappen te doen of te kiezen voor elektrisch rijden. Er zijn meer manieren om duurzaam te leven dan alleen een energiebesparende woning.”
Ligt daar nog een belangrijke rol voor jou als adviseur?
Nee, niet per se vind ik. Ik ben geen duurzaamheidsspecialist. Ik kan niet bij een woning langsgaan en aangeven wat er moet gebeuren. Daar zullen andere partijen voor moeten worden ingeschakeld. Ik geloof dat het hele duurzaamheidsverhaal pas echt tot bloei kan komen in samenwerking met partijen die langsgaan bij de klant. En aangeven wat er precies moet en kan gebeuren. Zo krijg je concrete prijzen die daadwerkelijk ergens op gebaseerd zijn. Uiteindelijk beslist de klant wat hij hiervan uitvoert, maar dan is het advies in ieder geval passend. Zoiets als een duurzaamheidstaxateur zou mooi zijn. Ik denk echt dat dat een aanwinst voor de markt is.”
* Bij Aegon heb je standaard al 2 jaar de beschikking over je bouwdepot. Sinds 1 juli 2022 kun je dit bij nieuwbouw zelfs verlengen naar 3 jaar (zonder rentevergoeding in dat 3e jaar).
