Op weg naar de verplichte AOV: niet afwachten, anticiperen!

Het kabinet nadert een besluit over een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zelfstandigen. Dat die er komt is al afgesproken, de vraag is nog hoe hij eruit gaat zien. Op de invoering is het nog langer wachten, waarschijnlijk tot minstens 2024. Met de armen over elkaar afwachten waar de regering mee komt is echter niet verstandig. Je kunt beter anticiperen.

De invoering van een verplichte AOV is vastgelegd in het Pensioenakkoord van 2019. Kabinet en sociale partners spraken toen af dat vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers een voorstel zouden ontwikkelen. Dit hebben ze inmiddels gedaan. Op 3 maart 2020 kwam de Stichting van de Arbeid (StvdA) naar buiten met het plan voor een publieke verzekering. Zelfstandigen kunnen hierbij kiezen voor een eigenrisicoperiode van 1, 2 of een half jaar. Ook kunnen ze een gelijkwaardige aanvullende verzekering afsluiten bij een private verzekeraar. Op 6 juli 2020 maakte het kabinet in een Kamerbrief bekend dat het dit voorstel wil overnemen.

Verplichte AOV komt er niet voor 2024

Wat het kabinet ook beslist: de nieuwe verzekering komt er niet vandaag of morgen. Het ministerie heeft zeker anderhalf jaar nodig om van wetsvoorstel tot wet te komen. Daarna is tijd nodig voor voorbereidingen bij UWV en de Belastingdienst, volgens het voorstel van de StvdA de uitvoerders van de regeling. Beide hebben in een eerste reactie aangegeven dat de regeling in haar huidige vorm moeilijk of zelfs helemaal niet uitvoerbaar is. Je moet daarom eerder denken aan (op zijn vroegst) 2024. Dit roept een belangrijke vraag op: wat moet je in de tussentijd doen?

Als je al een AOV hebt: volg de ontwikkelingen

Het antwoord hangt af van de vraag of je op dit moment wel of niet verzekerd bent. Heb je al een AOV, dan kun je die uiteraard gewoon voortzetten. Wel is het verstandig om goed in de gaten te houden waar het kabinet dadelijk mee komt. Mogelijk is het na invoering van de verplichte AOV interessant om je huidige verzekering aan te passen. Bijvoorbeeld door deze voortaan als aanvulling op een publieke basis-AOV in te zetten. Het is verstandig om je bij deze afweging te laten ondersteunen door een onafhankelijk adviseur.

Als je geen AOV hebt: verdiep je nú in de opties

Behoor je tot de groep zzp’ers zonder AOV, dan moet je goed beseffen dat je een serieus risico loopt. De kans dat je arbeidsongeschikt raakt is op zichzelf doorgaans niet zo groot. Maar als dit onverhoopt tóch gebeurt, zijn de gevolgen dat wel. Een verstandige aanpak is dat je de komst van een verplichte AOV aangrijpt om je te verdiepen in de mogelijkheden. Nu het ernaar uitziet dat dit uiteindelijk toch moet gebeuren, kun je het beter vroeg dan laat doen. Zo voorkom je dat het een haastklus wordt waarbij je mogelijk niet de beste beslissingen neemt. Bovendien loop je op deze manier niet nog jaren onverzekerd rond.

Vier opties die je kunt overwegen

Er zijn diverse opties die je in je overwegingen kunt meenemen.

• Je kunt je aansluiten bij een broodfonds. Hierbij vormen ondernemers een schenkkring waarin ze het risico van ziekte en arbeidsongeschiktheid delen. Met hun beperkte uitkeringsduur (maximaal 2 jaar) vormen broodfondsen een voor de hand liggende combinatie met een AOV. Zeker als die een eigenrisicoperiode van dezelfde omvang kent. Het voorstel van de StvdA voor een publieke AOV biedt deze optie. Veel private AOV’s (zoals die van Aegon) doen dat ook.
• Als je hierover beschikt, kun je ook spaargeld reserveren voor de gevolgen van ziekte en arbeidsongeschiktheid. Deze financiële buffer kun je na invoering van de verplichte AOV benutten voor een verzekering (hetzij publiek, hetzij privaat) met een ruimere eigenrisicoperiode. Zo spaar je verzekeringspremie uit.
• Heb je een partner, dan is het altijd verstandig om na te gaan hoe zeker beide inkomens zijn. En wat er gebeurt als één ervan wegvalt. Leidt dit niet direct tot problemen, dan kan dat ook een reden zijn om voor een (publieke of private) AOV met een ruimere eigenrisicoperiode te kiezen.
• Je kunt ook nu een AOV afsluiten en daarbij rekening houden met de voorgaande drie opties. Na invoering van de verplichte AOV bekijk je dan of je je verzekering wilt aanpassen.

Ook combineren is mogelijk

Uiteraard zijn ook combinaties van bovenstaande opties mogelijk. Bijvoorbeeld: broodfonds + spaargeld + AOV. Of partnerinkomen + spaargeld + AOV. Met straks steeds als extra optie de keuze uit een publieke of private AOV, of een combinatie van beide. Een assurantieadviseur kan je helpen de mogelijkheden goed op een rij te zetten. Betrokkenheid van zo’n professional neemt je werk uit handen en voorkomt dat je fouten maakt of zaken over het hoofd ziet. Zo weet je zeker dat je niet alleen tijdig, maar ook goed op de verplichte AOV anticipeert.