Klaar voor 2023: ontwikkelingen ziekte en arbeidsongeschiktheid
Het jaar zit er bijna op, 2023 is in zicht. Waarschijnlijk heb je inmiddels je eindsprint ingezet om alles af te krijgen voor de feestdagen. Moet je in deze drukke periode dan ook nog tijd vrijmaken voor veranderingen op het gebied van ziekte en arbeidsongeschiktheid? Ja, dat is wel verstandig. Maar geen zorgen, wij zetten voor je op een rij wat je echt moet weten. Met dit artikel ben je klaar voor het nieuwe jaar!
We praten je bij over vier onderwerpen. En vooruit, we kijken ook alvast een beetje voorbíj 2023. Een voorbereid mens telt immers voor twee. En als de voortekenen niet bedriegen, staan de komende jaren in het teken van een hele reeks kleine en grote veranderingen binnen ons aandachtsgebied. Uiteraard houden we je ook daarvan op de hoogte.
Ontwikkeling 1: forse stijging minimumloon
Het kabinet voert met ingang van 1 januari 2023 een extra verhoging door van het minimumloon. De ondergrens voor beloning van werknemers gaat ditmaal met maar liefst 10,15% (!) omhoog. In deze stijging zit zoals gebruikelijk compensatie voor inflatie. Het grootste deel (8,05%) is echter bedoeld om werken lonender te maken. Nu heeft een hoger minimumloon inderdaad allereerst gevolgen voor wat je werknemers minimaal moet betalen. Als werkgever moet je echter ook rekening houden met effecten op het terrein van ziekte en arbeidsongeschiktheid. We noemen er twee.
- Bij de loondoorbetaling in het eerste ziektejaar is het minimumloon ook de ondergrens. Een werknemer mag dan niet lager uitkomen. Ook niet wanneer je in dat jaar volgens de cao of de arbeidsovereenkomst niet het volledige loon hoeft door te betalen, maar bijvoorbeeld 90%, 80% of 70%. Komt een werknemer met een laag salaris bij toepassing van zo’n percentage onder het minimumloon uit? Dan moet je als werkgever het door te betalen loon tot deze grens aanvullen. Pas in het tweede ziektejaar vervalt deze verplichting.
- Ons advies: heb je te maken met ziekte van een werknemer in de lagere salarisschalen? Beoordeel dan tijdig (opnieuw) of aanvulling van de loondoorbetaling noodzakelijk is. Twijfel je of je berekening klopt, vraag dan je salariskantoor, je adviseur of een casemanager om mee te kijken.
- Bij alle inkomensverzekeringen werkt de verhoging van het minimumloon ook door, maar het precieze effect verschilt per product. Bij bijvoorbeeld verzekeringen voor verzuim en eigenrisicodragen WGA en Ziektewet moet je rekening houden met grotere verzekerde loonsommen en een toenemende schadelast. Dit kan leiden tot een hogere premie. Bij WIA-excedentverzekeringen kunnen beide elementen juist afnemen. Dat komt doordat dit product uitsluitend gericht is op het inkomen boven het maximumdagloon voor de sociale verzekeringen. Dit maximale SV-loon gaat automatisch met het minimumloon mee omhoog.
- Ons advies: wil je alle gevolgen scherp in beeld hebben? Je adviseur kan je daarbij helpen. Heb je nog geen vaste adviespartner, check dan onze zoekhulp voor het vinden van een onafhankelijke adviseur bij jou in de buurt.
Ontwikkeling 2: tijdelijke WIA-regeling 60-plussers
Heb je op dit moment een langdurig zieke werknemer die ouder is dan 60 jaar? Dan is het goed om te weten dat voor deze groep een speciale WIA-regeling van kracht is. Van 1 oktober 2022 tot en met 31 december 2023 heeft UWV de optie om bij 60-plussers na twee jaar ziekte een vereenvoudigde WIA-keuring uit te voeren. Dit houdt in dat een oordeel van de verzekeringsarts over mogelijkheden en beperkingen achterwege blijft. Wie bij de keuring geen inkomen uit werk heeft, krijgt standaard een uitkering voor volledige, maar niet duurzame arbeidsongeschiktheid (WGA 80-100). De regeling moet verlichting bieden bij de voortdurende capaciteitsproblemen van UWV. Hoe moet je hier als werkgever mee omgaan? We zetten de voornaamste plussen en minnen op een rij:
Voordelen
|
Speciale WIA-regeling 60-plussers
|
---|---|
|
Grotere kans op een uitkering. De vereenvoudigde WIA-keuring geeft sneller duidelijkheid over het recht op een WIA-uitkering. Ook is de kans groter dat je werknemer die krijgt toegewezen. |
|
Geen gevolgen voor Whk-premie. Bij grote en middelgrote werkgevers brengt UWV WGA-uitkeringen normaal deels of volledig in rekening via de Whk-premie. In dit geval worden ze echter collectief gefinancierd, via de Aof-premie. Voor kleine werkgevers is er geen verschil: zij betalen hoe dan ook alleen een collectieve premie. |
|
Inspraak over de toepassing. Zowel jij als je werknemer kan bezwaar maken. UWV moet dan de normale keuring uitvoeren. Verwacht deze instantie dat je werknemer recht heeft op een IVA-uitkering, dan volgt ook de normale procedure. |
Nadelen
|
Speciale WIA-regeling 60-plussers
|
---|---|
|
Mogelijk inkomensverlies werknemer. Zonder aanvullende verzekeringen krijgen werknemers bij WIA-instroom te maken met minstens 25% inkomensverlies en onderbroken pensioenopbouw.
|
|
Normale toetsing re-integratie-inspanningen. De regeling doet niets af aan je verplichtingen in de eerste twee ziektejaren of de manier waarop UWV hierop toetst. Al te snel voorsorteren op een WIA-uitkering is dus risicovol. Vindt UWV dat je onnodig kansen hebt gemist, dan krijg je gewoon een loonsanctie (maximaal nóg 1 jaar doorbetalen).
|
|
Mogelijke wervingsproblemen. Op een krappe arbeidsmarkt vind je mogelijk niet zomaar goede vervanging voor een ervaren kracht. Dit kan nog lastiger worden wanneer je bekend komt te staan als werkgever die mensen wel erg snel afschrijft.
|
- Ons advies: voorkom onzorgvuldig handelen en overhaaste beslissingen. Laat je begeleiden door een onafhankelijke en neutrale deskundige, bijvoorbeeld een casemanager. Zet samen de plussen en minnen voor onderneming én werknemer op een rij. Onderzoek of een beslissing mogelijk is waar werkgever en werknemer allebei achter kunnen staan. Leg bereikte overeenstemming schriftelijk vast, met ondertekening door beide partijen. Lees ter voorbereiding onze artikelen over hoe een normale WIA-keuring werkt en mogelijke scenario’s bij de uitslag.
Ontwikkeling 3: verzuim op recordhoogte
Ook goed om bij de overgang naar het nieuwe jaar in beeld te hebben: de huidige verzuimtrend. Al sinds 2017 is een stijging waarneembaar, maar deze is de laatste jaren aan het versnellen. In het eerste kwartaal van 2022 noteerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) met 6,3% zelfs het hoogste ziekteverzuim ooit gemeten. Het einde lijkt helaas nog niet in zicht. Het Trimbos Instituut meldde onlangs een sterke toename van psychische aandoeningen. Slecht nieuws als je bedenkt dat psychische klachten, overspannenheid en burn-out na griep en verkoudheid de voornaamste oorzaak van verzuim zijn. En dat verzuim door werkdruk – een belangrijke bron van deze klachten – gemiddeld twee keer zo lang duurt als ander verzuim.
- Ons advies: denk je erover om een (nieuwe) verzuimverzekering af te sluiten? Overweeg dan in elk geval ook de mkb-verzuim-ontzorgverzekering. Deze is speciaal voor het mkb ontwikkeld door overheid, sociale partners en verzekeraars en is bij meerdere aanbieders beschikbaar. Je profiteert van dienstverlening waarvan de waarde bij de huidige verzuimontwikkeling alleen maar toeneemt, zoals poortwachtergarantie en ondersteuning door deskundigen. Dit artikel zet alle voordelen op een rij. Lees verder onze artikelen over, 6 kenmerken van een effectieve verzuimoplossing en tips voor het selecteren en afsluiten van een verzuimverzekering.
Ontwikkeling 4: nog veel meer wijzigingen op komst
Zoals beloofd kijken we ook al een beetje voorbij 2023. In maart 2022 zetten we al eens op een rij wat de politiek van plan is op het gebied van ziekte en arbeidsongeschiktheid. Een kleine update over de waslijst aan voornemens en ambities:
Kabinetsvoornemen
|
Stand van zaken
|
---|---|
Verlichting van de loondoorbetaling, focus in tweede ziektejaar op werkhervatting bij andere werkgever |
Plannen zijn in de maak. Het kabinet wil de hoofdlijnen begin 2023 presenteren. |
Oordeel van de bedrijfsarts leidend bij de beoordeling van re-integratie-inspanningen door UWV |
Dit plan belandde de voorbije jaren geregeld in de ijskast, het kabinet heeft het daar weer uitgehaald. Als de wijziging doorgaat, is dat op zijn vroegst per 1 juli 2023. |
Grondige verbouwing stelsel voor arbeidsongeschiktheid |
Sinds eind november 2022 buigt een speciale commissie zich hierover. Het advies is besteld voor 1 april 2024. |
- Ons advies: lees de tips over de plannen voor de loondoorbetaling in ons artikel van maart 2022, ze zijn nog volop actueel. Dit geldt ook voor onze artikelen over ander werk voor zieke werknemers en 5 tips om in gesprek te gaan over werk bij een andere werkgever. Houd verder de komende maanden ons zakelijk blog in de gaten. Als er meer bekend wordt over de plannen van het kabinet, geven we een update. Heb je nu al vragen of goede voornemens voor 2023? Neem dan contact op met je adviseur, of benut onze zoekhulp voor het vinden van een betrouwbare adviseur bij jou in de buurt.